Metoda PNF (Proprioceptiv Neuromuscular Facilitation) czyli torowanie nerwowo-mięśniowe.
Głównym celem terapii PNF jest praca nad funkcją, której chory (zarówno dorosły, jak i dziecko) potrzebuje. Siła mięśni oraz zakres ruchu, które są ważne w tradycyjnym postępowaniu terapeutycznym, są tylko środkiem do uzyskania celu, jakim jest funkcja. Koncepcja ta zaleca, aby postrzegać chorego w sposób całościowy, wykorzystując do terapii silne oraz zdrowe regiony ciała. Wykorzystanie w omawianej terapii najsprawniejszych części ciała prowadzi do uzyskania aktywności ruchowej w obszarach słabszych, bądź uszkodzonych. Założeniem metody PNF jest maksymalne pobudzenie receptorów znajdujących się w ciele, a także różnych sfer kory mózgowej, w celu ułatwienia (torowania) ruchu w części obszaru uszkodzonego. Ruchy stosowane w metodzie PNF są zgodne z naturalną pracą mięśni, jak również stawów. Podczas terapii każdy ruch odbywa się w trzech płaszczyznach, co wymusza zaangażowanie do pracy maksymalnej ilości włókien mięśniowych. Wielokrotnie powtarzany ruch może spowodować utworzenie nowego wzorca ruchowego, czyli przywrócić przewodnictwo nerwowe w uszkodzonym obszarze. Terapia metodą PNF postrzega pacjenta w sposób całościowy. Jest to metoda bezbolesna, wysoce edukująca pacjenta, a przede wszystkim skuteczna.
WSKAZANIA:
Neurologiczne:
- przebyte incydenty naczyniowe Ośrodkowego Układu Nerwowego w postaci udarów niedokrwiennych oraz krwotocznych mózgu;
- choroby powodujące zaburzenia w utrzymywaniu równowagi;
- choroby powodujące upośledzenie stereotypu chodu;
- stwardnienie rozsiane (SM);
- choroba Parkinsona, itp.
Ortopedyczne:
- pacjenci, u których występują zaburzenia funkcji mięśni w postaci deficytu masy oraz siły mięśniowej;
- choroby mięśni szkieletowych (m.in. dystrofie,zaburzenia metaboliczne, zmiany zapalne);
- złamania tkanki kostnej;
- uszkodzenia tkanek miękkich aparatu ruchu: mięśni, ścięgien, więzadeł, torebek stawowych;
- zaburzenia tzw. propriocepcji, jako następstwo doznanego urazu tkanek miękkich;
- zaburzenia prawidłowej postawy – reedukacja posturalna;
- bóle kręgosłupa;
- neuralgie nerwu trójdzielnego oraz twarzowego;
- zaburzenia funkcji wegetatywnych (oddychanie, połykanie, artykulacja);
- leczenie stawów hypermobilnych – stabilizacje stawów kręgosłupa oraz kończyn, itp.
Uwzględnienie podczas planowania terapii potrzeb ruchowych, jak również problemów zgłaszanych przez chorego, przynosi dużo korzyści, co przyczynia się do tego, że PNF jest metodą przyjazną dla pacjenta:
Korzyści z pracy z metodą PNF to:
- pozytywne rozpoczęcie terapii (z dala od faktycznego miejsca dysfunkcji) buduje w chorym, pomimo świadomości uszkodzenia, wiarę we własne siły i powodzenie ćwiczeń, stymulując do mobilizacji rezerw tkwiących w jego organizmie bez obawy o wystąpienie bólu;
- jasno określone, osiągalne cele, wpływają na pełną świadomość pacjenta podczas zabiegu;
- PNF znajduje funkcjonalne rozwiązania dla problemów ruchowych dnia codziennego pacjenta;
- wyjaśniając zasady wykonywania poszczególnych aktywności, chroni pacjenta przed samoistną, patologiczną kompensacją;
- uczy zmian pozycji oraz ruchów globalnych (np. poruszania się w obrębie łóżka, przesiadania się z wóżka na toaletę), jakie wszyscy wykonujemy w życiu codziennym;
- ze względu na sumowanie się podczas terapii wielu bodźców odbieranych przez pacjenta, stanowi silną stymulację polisensoryczną (w ćwiczeniach aktywizowany jest wzrok, słuch, receptory dotyku, równowagi, czucia głębokiego i wiele innych);
- metoda przyjazna dla pacjenta – oparta na bezbolesnej pracy, wykorzystującej silne odcinki ciała i umiejętności chorego do ułatwiania reedukacji utraconych funkcji;
- wysoki poziom bezpieczeństwa terapii wynikający z integracji zabiegu z diagnostyką;
- możliwość pracy z chorym na każdym poziomie dysfunkcji – zabezpieczenie terapią; wszelkich funkcji od ruchowych do wegetatywnych;
- wysoki poziom edukacji pacjenta, oparty na współuczestnictwie w planowaniu terapii i kontynuacji ćwiczeń w formie programu domowego;
- niewielkie wymagania sprzętowe;
- duża efektywność prowadzonej terapii, która wynika z dokładnej analizy problemu i ukierunkowanych działań.